De berekening van
de pH
De pH is
een veel gebruikte en belangrijke chemische grootheid. Er
zijn
talrijke hulpmiddelen voor de bepaling van de pH verkrijgbaar.
In alle
schoolboeken wordt de pH berekend aan de hand van
vereenvoudigde
formules om er voor te zorgen dat de berekening
goed uitvoerbaar blijft.
In
onderstaande Excel spreadsheet worden deze formules vergeleken
met de
volledig exacte berekening, zonder vereenvoudigende
aannames.
Ook worden de controles voor de vereenvoudigingen
geverifieerd
(nieuwe versie spreadsheet!).
De exacte
berekening is nogal gecompliceerd en pas tot stand
gekomen
door de intensieve bemoeienis van vriend en oud-collega
Henk
Karsmakers.
Iedereen
kan zo zelf nagaan in welke mate de gebruikelijke
berekeningen
overeenkomen met de echte waarde!
Downloads en links:
·
De spreadsheet met de
pH-berekeningen: pH
berekenen.xls
·
Afleiding van de derdegraads
vergelijking voor [H3O+] (of [OH–]): De berekening
van de pH
·
De wiskundige achtergronden van de
exacte berekening van de pH, zie De formule van Cardano
bij derdegraadsvergelijkingen op de website van Henk Karsmakers.